Privacy en professioneel afvalbeheer

Afvalaanbiedgedrag

Bij veel gemeenten bestaat de wens om informatie over het afvalaanbiedgedrag van individuele inwoners te gebruiken voor de ontwikkeling en uitvoering van hun afvalbeleid. Dan gaat het bijvoorbeeld om het identificeren en benaderen van nul- of veel-aanbieders, of het controleren van de inhoud van minicontainers. Als inwoners bijvoorbeeld slecht afval scheiden, of geen afval aanbieden, kan dat een indicatie zijn van te weinig kennis over wat de bedoeling is. Ook kan er sprake zijn van ongewenste handelingen met dat afval, bijvoorbeeld ontwijkgedrag. Vanuit de gemeente wil je daar met het oog op professioneel afvalbeheer communicatie, toezicht en controle op kunnen loslaten. Daartoe zal je inwoners willen kunnen controleren en benaderen op adresniveau. Dat brengt mee dat er persoonsgegevens van deze inwoners moeten worden verwerkt. En dat dient dan uiteraard te gebeuren in overeenstemming met de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming). Ook onder deze nieuwe wetgeving is veel mogelijk, zo blijkt.

Stappenplan

Naar aanleiding van het verzoek van enkele gemeenten zijn vanuit het VANG-HHA programma de mogelijkheden op dit gebied onderzocht en in kaart gebracht. Dit heeft geleid tot een praktisch stappenplan.

Samengevat kan gesteld worden dat het goed mogelijk is om binnen de kaders van de AVG afwijkend afvalaanbiedgedrag te signaleren en aan te pakken. Daarvoor moeten wel wat stappen doorlopen worden. Een gemeente dient in ieder geval:

• de beleidsrelevantie te bepalen van de benodigde gegevensverzameling en de daaraan gekoppelde actie (om een grondslag te hebben op basis waarvan de persoonsgegevens mogen worden verwerkt);
• de doelen van de verwerking van de persoonsgegevens vast te leggen in het verwerkingsregister;
• haar inwoners op voorhand goed te informeren;
• de beveiliging van de gegevens, de naleving van de rechten van de inwoners en de overige vereisten vanuit de AVG te regelen.

Aan de hand van het stappenplan kun je er voor zorgen dat de gemeente voldoet aan de AVG bij het verzamelen en gebruiken van persoonsgegevens voor haar afvalbeleid. Het kan zijn dat de persoonsgegevens die je nodig hebt al worden verzameld binnen je gemeente, maar dan voor andere doeleinden. Ook in dat geval zal je zaken moeten regelen als je die gegevens wilt gaan gebruiken voor jouw doelen. In beide gevallen (de persoonsgegevens worden al wel of nog niet verzameld) helpt het stappenplan je bij een verantwoord gebruik van die gegevens. Wellicht overbodig te zeggen, maar je dient alles geregeld te hebben voordat je de persoonsgegevens gaat gebruiken.

Factsheet Privacy

Naast dit stappenplan wijzen we je ook graag op de Factsheet Privacy van de NVRD. Daarin is voor de diverse inzamelmethoden (minicontainers, ondergrondse containers, milieustraten en grofvuil op afspraak) in kaart gebracht welke persoonsgegevens hiermee verzameld zouden kunnen worden en voor welke doelen. Vervolgens is voor een aantal veel voorkomende registraties beoordeeld in hoeverre die verwerkingen al dan niet risicovol zijn, gelet op de geldende privacywetgeving, zoals de AVG. De factsheet kan gebruikt worden als hulpmiddel om te beoordelen of de huidige verwerkingen van persoonsgegevens via de diverse inzamelmiddelen in overeenstemming zijn met de AVG.

Stappenplan gebruik persoonsgegevens voor afvalbeleid

Monique Hennekens, Hekkelman Advocaten NV
Addie Weenk, Rijkswaterstaat
Evelien Mertens, NVRD