Eerste resultaten pilot infoquête Afvalscheiding veelbelovend
Gemeente Aalten heeft samen met Rijkswaterstaat in 2018/2019 een pilot uitgevoerd met een infoquête. Deze enquêtevorm levert gegevens op, maar is vooral bedoeld om inwoners te informeren over en te motiveren voor afvalscheiding. Ondanks dat in deze gemeente door diftar en omgekeerd inzamelen al sprake was van superscheiding, lijkt er toch een effect waarneembaar te zijn van ca 7% (nog) minder restafval. Volop aanleiding dus voor verdere proeven. Wie meldt zich aan?
Infoquête
De gebruikte infoquête is in het programma VANG-HHA ontwikkeld in samenwerking met gedragsbureau Dijksterhuis en Van Baaren. De gedachte is dat je met slimme vragen het denken en gedrag van mensen kunt beïnvloeden. Slimme vragen kunnen bijvoorbeeld informatie geven over het nut van afvalscheiding of de openingstijden van de milieustraat. Ook kun je er gedragstechnieken mee toepassen, zoals commitment, self-persuasion en alter casting. Inmiddels zijn vele gemeentelijke beleidsmedewerkers afval bekend met deze technieken door deelname aan de VANG-HHA training ‘Gedragsbeïnvloeding’.
Pilot
In beide kernen, Aalten en Dinxperlo, zijn twee ondergrondse restafvalcontainers gekozen in vergelijkbare buurten. Bij een van de twee restafvalcontainers, de testlocatie, is de infoquête uitgezet bij de groep mensen die deze container gebruikt. De andere container fungeerde als controlelocatie. Van zowel testlocaties als controlelocaties worden de containers gewogen bij lediging. Met dank en hulde aan ROVA die al jaren al haar verzamelcontainers weegt bij lediging. Daardoor was bij aanvang van de pilot ook al een goede nulmeting voorhanden.
Regisseur van de pilot was de Aaltense beleidsmedewerker Jan ten Klooster. Samen met Rijkswaterstaat heeft hij de infoquête klaargezet op de website van de gemeente en de brieven met het enquêteverzoek gemaakt en verstuurd op 26 oktober 2018. Na circa anderhalve week is een herinnering verstuurd. Medio december is een dankbrief gestuurd, vergezeld van een stukje zeep, gemaakt van koffiedik. Deze brief was gericht aan alle deelnemers van de testlocaties: door de anonieme enquête was niet bekend wie wel en wie niet had deelgenomen. Daarom was de eindbrief zo opgesteld dat enerzijds de deelnemers aan de enquête zich bedankt en beloond voelden en anderzijds de niet-deelnemers met het zeepje werden aangemoedigd tot goede afvalscheiding.
Resultaten
Op voorhand waren de verwachtingen gespannen; heeft deze enquête effect bij een gemeente die al erg goed presteert? Toch is in de tabel te zien dat de resultaten veelbelovend zijn!
| Locatie | #aansl. | #deeln. enquete |
Gewicht restafval |
Gewicht restafval per dag NA enquete |
Effect, minder restafval |
|---|---|---|---|---|---|
| Aalten-test | 117 | 54 | 25 | 23,6 | 6% |
| Aalten-controle | 100 | nvt | 26,8 | 26,5 | 1% |
| Dinxperlo-test | 140 | 33 | 34,3 | 30,9 | 10% |
| Dinxperlo- controle |
140 | nvt | 31,1 | 31,2 | -1% |
Er lijkt dus een effect van 6 tot 10% minder restafval op te treden. Na de enquête zijn de wegingen van circa drie maanden meegenomen. Het aantal metingen maakt dat de effecten nog niet statistisch significant genoemd kunnen worden. Maar als we wel uitgaan van een positief effect, dan kan het mogelijk nog veel groter zijn bij een hogere respons op de enquête of in een gemeente waar de scheidingsresultaten nog flink kunnen worden verbeterd. Ook is interessant wat het effect is als je de enquête deur-aan-deur afneemt i.p.v. via internet. En dan hebben we het nog niet over de nuttige informatie die de enquête oplevert voor de gemeente. Al met al dus volop aanleiding voor verdere proeven. Wie meldt zich aan?
