Gemeente Gouda halveert restafval in half jaar tijd met diftar

In Gouda werken ze sinds 1 januari 2018 met diftar. Al na het tweede kwartaal zagen ze het restafval met 45 procent slinken. Een groot succes. De gemeente ontdekte in het voorstadium een pré-diftar effect. “Op het moment dat we gingen communiceren over diftar, zag je dat het restafval al afnam”, zegt Hans Rijzenga, beleidsmedewerker Beheer Openbare Ruimte bij de gemeente Gouda. De verwachting is dat de gemeente eind 2018 de landelijke doelstelling van 2020 haalt. Momenteel voert Gouda het diftar-systeem op drie verschillende manieren uit: via de grijze minicontainer, met tariefzakken en met ondergrondse containers bij hoogbouw. “We hebben nog geen tijd gehad om overal ondergrondse containers aan te leggen. Ons doel is om eind 2019 alleen met de ondergrondse container en grijze minicontainer restafval in te zamelen.” Dat voorkomt een troebelig straatbeeld en zorgt bovendien voor meer gebruiksgemak. Je kunt je afval kwijt wanneer je wilt.

Overlast van PMD-afval

Met het succes van diftar in de stad ontstond een ander probleem: een verdriedubbeling van het PMD-afval. Rijzenga: “We kregen meldingen van inwoners dat het een bende was op straat. Afvalzakken werden dagen te vroeg op straat gezet. En ook bij de containers liep het uit de hand. Veel zakken werden ernaast geplaatst. Deze problemen waren er vorige jaren ook, maar niet zo groot als nu.” Daarom staat PMD hoog op de prioriteitenlijst van Rijzenga. In 2017 heeft Gouda al de inzamelmomenten van PMD-afval verdubbeld: van één keer in de twee weken naar iedere week. “We gaan binnenkort met de gemeenteraad overleggen welke oplossing de beste is voor dit probleem.” Rijzenga ziet drie mogelijkheden: 1) PMD nog vaker inzamelen, 2) op grote schaal verzamelcontainers plaatsen of 3) stoppen met de afvalzakken en overstappen op ondergrondse en mini-containers.

Buurtvoorlichters

Binnenkort gaat de gemeente met woningcorporaties om tafel om te onderzoeken waarom er zoveel bijplaatsingen gedaan worden. “We merken nu al dat een groep bewoners moeite heeft met het begrijpen van de boodschap”, zegt Rijzenga. “Soms zetten mensen GFT of papier naast de container neer, omdat ze vrezen dat ze daar ook voor moeten betalen. Deze groep heeft meer aandacht nodig en gaan we anders benaderen dan met brieven. Op dit moment werken we met buurtvoorlichters die langs de deuren gaan om voorlichting te geven. Dit zijn mensen die momenteel een uitkering hebben en via deze weg vrijwilligerswerk doen. Het effect hiervan kunnen we helaas nog niet meten. Ik denk dat we op den duur ook met professionele afvalcoaches gaan werken.”

Communicatie is alles

De communicatie rondom diftar luistert nauw. Dat heeft de gemeente aan den lijve ondervonden. “Voor ons is diftar inmiddels zo’n bekend begrip, dat we sommige ‘logische’ zaken vergaten uit te leggen in de briefing naar bewoners. Zo hadden veel mensen begrepen dat we iedere keer het restafval zouden wegen en dat je per kilo betaalt. Dat is natuurlijk niet zo. Je betaalt een vast bedrag voor iedere keer dat je restafval aanbiedt.” De les die Gouda hier uit getrokken heeft: alle communicatie-uitingen eerst door een panel laten lezen dat nog blanco is. De gemeente stelde een burgerpanel samen aan de hand van een oproepje in de krant. In dat panel sloten ook een aantal mensen aan van de Goudse Adviesraad voor mensen met een beperking. Zij konden meekijken met de keuze voor een bepaald type container. Welke is het gebruiksvriendelijkst? “We wilden hun nadrukkelijk betrekken bij het proces. We hebben uiteindelijk gekozen voor een container die makkelijk en licht te bedienen is.”