‘Maak afval scheiden net zo gewoon als de hond uitlaten’

HVC doet bij 26 gemeenten de afvalinzameling. Gemiddeld halen deze gemeenten 252 kg restafval per persoon op in de hoogbouw. Arents: ‘Hoogbouw is een vak apart. Daarom zijn we in de gemeente Zaanstad gestart met de landelijke pilot voor de hoogbouw gericht op groente-, fruitafval en etensresten (gfe). bij 16 hoogbouwflats. Dit zijn in totaal 766 huishoudens. Eerst hebben we gezorgd dat de faciliteiten buiten op orde zijn. Bij deze flats waren al één of meerdere ondergrondse containers voor restafval aanwezig. Voordat de pilot van start ging, is op 10 plekken een gfe-cocon geplaatst. En zijn de restcontainers omgebouwd naar containers voor plastic, metalen verpakkingen en drinkkartons (PMD) en oud-papier en karton.’

Aan de slag in de keuken

Naast de aanpassingen buiten, test HVC twee maatregelen gericht op keukenmanagement. ‘Een deel van de hoogbouwbewoners vragen we of ze voorzieningen in de woning willen. Bijvoorbeeld een gfe-bakje, biologisch afbreekbare afvalzakjes of een afvalbak om PMD in te verzamelen. Hiermee proberen we de keukens van bewoners wat ‘afvalgerichter’ te maken. Verder gaan we bij een andere groep hoogbouwbewoners langs de deur om met ‘als-dan stellingen’ structuur in het afval scheiden aan te brengen. Denk aan: ‘als ik mijn aardappels schil, dan gooi ik de schillen gelijk in de gfe-afvalbak. Hierbij stellen we een soort oorkonde op en geven we informatie en handige gadgets. Bijvoorbeeld een snijplank met daarop een reminder om snij- en andere etensresten in de groene bak te gooien. En magneetjes voor op de koelkast. Alles om te zorgen dat bewoners in de keuken al nadenken over het afval scheiden en dat het een gewoonte wordt. Uiteindelijk is het doel dat de schillen van een aardappel gelijk in het gfe-zakje verdwijnen en dat bewoners bijvoorbeeld tijdens een wandeling met de hond hun gfe-zakje of restafvalzak meenemen naar de ondergrondse container.’

Ambassadeur

Ook zoekt HVC bewoners die als ambassadeur willen fungeren en via posters en filmpjes anderen inspireren om ook hun afval te scheiden. Dit wordt ook wel social modeling genoemd. Arents: ‘Door verschillende maatregelen te testen en te combineren, weten we na afloop van de pilots wat de toegevoegde waarde per maatregel is en of de maatregelen samen werken.’

Onwetendheid

De pilot loopt nog steeds, maar Arents ziet de hoeveelheid restafval nu al langzaam afnemen. ‘We zamelen nu ongeveer 13 kg gfe, 23 kg papier en karton en 22 kg PMD in per persoon. De teller van het fijn huishoudelijk restafval per persoon staat nu op circa 210 kg. Dit is lager dan het gemiddelde van 252 kg. Tijdens de een-op-een gesprekken met hoogbouwbewoners waren er eyeopeners. Zo wisten veel bewoners niet dat metalen verpakkingen en drinkpakken ook bij het PMD mochten. Het is dus niet altijd onwil dat mensen niet scheiden, maar soms ook onwetendheid.’

Hoe verder?

‘Op het gebied van kwaliteit valt er nog wel wat te verbeteren in Zaanstad. In het gfe zitten vaak plastic zakjes in plaats van afbreekbare zakjes. Maar het echte vervuilingsprobleem ligt bij PMD. Het gewicht dat we ophalen, is te hoog: 22 kg per persoon. We vermoeden dat mensen restafval in deze bakken gooien. Dit gaan we onderzoeken en zoeken naar een oplossing om dit te voorkomen.’