Gemeenten maken werk van kwaliteit ingezamelde grondstoffen en de helft kiest voor diftar

Gepubliceerd op 29 september 2020

Dit blijkt uit een peiling die I&O Research afgelopen voorjaar in opdracht van VANG-HHA heeft uitgevoerd onder Nederlandse gemeenten. De peiling is bedoeld om een indruk te krijgen van de stand van zaken van het gemeentelijk beleid voor het Uitvoeringsprogramma VANG-HHA. De resultaten versterken het beeld dat uit een eerdere peiling naar voren kwam: gemeenten hebben de VANG-ambities omarmd, zetten dat om in beleid, nemen maatregelen en passen hun inzamelstrategieën aan.
Alhoewel de VANG-ambities nog niet overal worden gerealiseerd zien we dat wel terug in de bereikte en verwachte resultaten. Een groot deel van de Nederlandse gemeenten is nog volop bezig om handen en voeten te geven aan het realiseren van de VANG-ambities.

Beleid

Uit de peiling blijkt dat ruim vier op de tien gemeenten in de periode 2015-2019 in de responsgroep een afval-of grondstoffenbeleidsplan hebben opgesteld. Twee derde van de gemeenten zonder recent plan verwacht dit in 2020 of in 2021 wel te hebben.
Bijna alle (95%) gemeenten met een doelstelling voor afvalscheiding hebben de VANG-ambitie van 75% afvalscheiding overgenomen terwijl 86% van de gemeenten een ambitie heeft vastgelegd van 100 kg of minder restafval per inwoner.

Strategieën en maatregelen

In het nieuwe afval- en grondstoffenbeleid zijn de meest genoemde strategieën die gemeenten toepassen of gaan toepassen: frequentieverlaging inzameling restafval (63%), tariefdifferentiatie (50%) en nascheiding grof huishoudelijk afval. Ook de invoering van omgekeerd inzameling en de aanvullende nascheiding van PMD scoren met respectievelijk 23% en 19% relatief hoog.
Wat maatregelen betreft zijn/gaan veel gemeenten aan de slag met communicatie (82%) en kiest 64% van de gemeenten voor een minicontainer voor oud papier. De gescheiden inzameling van gft/e gaat een flinke impuls krijgen de komende tijd. Waarbij dit in 28% van de gemeenten al gemeengoed is gaat aanvullend 33% van de gemeenten hier mee aan de slag.
Ook is er veel aandacht voor het verbeteren en behouden van de kwaliteit van ingezamelde grondstoffen. Vrijwel alle (93%) ondervraagde gemeenten zetten communicatie in voor het belang en de meerwaarde van schone afvalstromen en bijna twee van de drie gemeenten handhaaft op het verkeerd aanbieden van afvalstoffen. Gemeenten besteden met name aandacht aan de kwaliteit van de afvalstromen gft-afval en PMD.
Naast de gescheiden inzameling is ook het voorkomen van afval van belang. Bijna driekwart van de ondervraagde gemeenten zegt aandacht te besteden aan afvalpreventie. Ruim een kwart doet dit door aandacht te besteden aan het tegengaan van voedselverspilling, twee vijfde van de gemeenten formuleert beleid en maatregelen voor reclamedrukwerk en een kwart van de gemeenten stimuleert circulaire ambachtscentra.

Realisatie ambities

Bijna een op de vier van de gemeenten geeft aan de ambitie van 100 kg/inw restafval in 2019 te hebben gehaald. Dit percentage groeit voor 2020 naar 40%.
Voor de afvalscheidingsdoelstelling van 75% is het beeld nog positiever. Ruim een op de drie van de gemeenten heeft in 2019 de doelstelling van 75% gescheiden inzameling gehaald. Dit percentage groeit voor 2020 naar 38%. Ook de ‘achterhoede’ schuift op. Waar 23% van de gemeenten in 2019 nog boven de 200 kg/inw restafval ‘scoren’ is de verwachting dat dit in 2020 is gedaald tot 11% van de gemeenten.

Uitvoeringsprogramma VANG-HHA

De meeste gemeenten (92%) zijn bekend met Uitvoeringsprogramma VANG-HHA en hebben een goed of globaal beeld van de inhoud. Bijna de helft van de gemeenten heeft gebruik gemaakt van diensten uit het uitvoeringsprogramma. Van deze gemeenten is driekwart tevreden over de diensten.
De resultaten van de peiling onder gemeenten vormen samen met de prognose voor de bereikte resultaten in 2020 de basis voor besluitvorming over de toekomstige invulling van het Uitvoeringsprogramma VANG-HHA.

Meer informatie

VANG-HHA-doelstellingen. Peiling onder gemeenten