Het programma: Met optimale afvalscheiding naar hoogwaardige recycling
Het programma VANG – Huishoudelijk afval (HHA) is ontwikkeld om gemeenten te helpen de nodige stappen te zetten naar een circulaire economie. Het doel voor heel Nederland is om in 2050 volledig circulair te zijn. Voor de komende jaren ligt de focus op het nog beter scheiden van restafval en het verbeteren van de kwaliteit van deelstromen.
Terugblik
Het programma VANG-HHA beslaat de periode van 2015-2025. De ambitie was om in 2020 75% afvalscheiding en 100 kilo restafval per inwoner te realiseren. Dit doel is niet gehaald. Maar gemeenten hebben wel forse stappen gezet voor het verbeteren van huishoudelijke afvalscheiding. De ambities van 2020 zijn duidelijk dichterbij gekomen:
- In de periode 2015-2020 daalde de hoeveelheid restafval van 240 kg naar 180 kg.
- In 2020 behaalden 31% van de gemeenten 75% afvalscheiding, tegenover 7% in 2015.
- Ruim 15% van de gemeenten hadden minder dan 100kg restafval per inwoner.
Wat opvalt is dat het gemeenten steeds beter lukt om tot uitvoering van hun ambitieuze doelstellingen te komen. Maar door de enorme impuls die afvalscheiding heeft gekregen is de kwaliteit van bepaalde deelstromen ook onder druk komen te staan.
Vooruitkijken
Om te komen tot kwalitatief nóg betere recycling richt het uitvoeringsprogramma VANG-HHA zich in de periode 2021 – 2025 op twee belangrijke aspecten:
- Het nog beter scheiden van restafval. Tweederde van al het huishoudelijk restafval bestaat uit waardevol, recyclebaar materiaal. Te grote hoeveelheden hiervan belanden in de verbrandingsoven.
- Het verbeteren van de kwaliteit van de deelstromen. Vervuiling en de aanwezigheid van stoorstoffen zorgen ervoor dat de deelstromen die gescheiden worden ingezameld niet optimaal zijn.
Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de inzameling van het huishoudelijk afval. Daarmee zijn ze een belangrijke groep om stapsgewijs tot volledige circulariteit te komen. Een gemeente heeft hierop zelf invloed door beleidskeuzes te maken in de manier van inzamelen of voorlichting van burgers.
Op welke ondersteuning kunt u rekenen?
Om de doelstellingen te realiseren zet het programma in op verschillende typen ondersteuning voor zowel ambtelijke professionals als bestuurders door:
- Voorlichting en ondersteuning van colleges en gemeenteraden via verschillende communicatiekanalen over programma en doelstellingen;
- Algemene ondersteuning op het gebied van inzamelsystemen en communicatierichting burgers. Denk aan: benchmark huishoudelijk afval, sturingsmogelijkheden grondstoffenstromen, leernetwerk bijplaatsingen, communicatietools afvalscheiding, pictogrammen en diftar communicatiehandleidingen;
- Specifieke ondersteuning gericht op materiaalstromen, in het bijzonder gft-afval, PMD, oud papier en karton, textiel, luiers en grof huishoudelijk afval;
Aansprekende resultaten en praktijkvoorbeelden van gemeenten die helder onder de aandacht worden gebracht.