Wegwijzer Verpakkingsglas
Hoe kom ik tot meer en betere inzameling van verpakkingsglas?
Waarom aan de slag met glas?
Eenmaal gemaakt van primaire grondstoffen (zand, soda, kalk) is glas eindeloos recyclebaar tot weer nieuw glas, zonder verlies van kwaliteit. Via de glascontainer gescheiden ingezameld glas wordt gerecycled. Dus hoe meer glas in de glascontainer, des te minder restafval. Steeds meer bedrijven die producten in glas verpakken, willen dat de fles of pot is gemaakt van zo veel mogelijk gerecycled glas. Dit alles maakt dat glasscherven een waardevolle grondstof zijn.
Dankzij het feit dat glas oneindig vaak gerecycled kan worden, besparen we energie en CO2-uitstoot. Elke 1.000 kilogram gerecycled glas bespaart 570 kilo CO2-uitstoot en 1.200 kilo primaire grondstoffen. Elke 10% inzet van scherven bij glasfabricage bespaart 2,5% energie.
Waar staan we nu?
Gemiddeld wordt er 20 kilo glas per inwoner per jaar gescheiden ingezameld (CBS, cijfers over 2023). De verschillen in de inzamelresultaten tussen de gemeenten varieert toch sterk: van minder dan 10 kilo tot ruim 45 kilo per inwoner. Gemiddeld wordt er in de meer stedelijke gebieden minder glas ingezameld dan in landelijk gebied (zie onderstaande tabel). Er zit gemiddeld nog 4,2% (oftewel 7 kilo per inwoner) verpakkingsglas in huishoudelijk restafval. Hiermee bedraagt het gemiddelde scheidingspercentage bijna 76%.
| Stedelijkheidsklasse | Kg / inw |
|---|---|
| Zeer sterk stedelijk | 16 |
| Sterk stedelijk | 20 |
| Matig stedelijk | 21 |
| Weinig stedelijk | 22 |
| Niet stedelijk | 22 |
Het belang van kwaliteit
De vervuiling in de glasbak bedraagt ongeveer 1% en bestaat naast steen, vooral ook uit porselein, keramiek en kunststof. Dit lijkt weinig maar één stenen kruik in de glascontainer is al een flinke vervuiling van het glas. Bij het verwijderen van vervuiling uit het glasbakglas gaan de scherven van gemiddeld zes glazen flessen (of potten) verloren. In totaal gaat 9% geschikt glas tijdens het sorteerproces alsnog verloren. Recyclers investeren continu in geavanceerde sorteertechnieken om nog meer glas geschikt te maken als grondstof voor de glasfabrieken, maar goed scheiden aan de bron is de beste start.
Inzichten Benchmark Afval peiljaar 2023
De benchmark geeft met de zogenaamde ‘Grondstoffenketens’ inzicht in de massabalans van de gescheiden inzameling: welk deel van de hoeveelheid glas wordt gescheiden ingezameld en welk deel gaat uiteindelijk het recyclingproces in. De Benchmark Afval peiljaar 2023 levert voor glas de volgende figuur op. Deze benchmark cijfers wijken af van het landelijke gemiddelde maar bevestigen het beeld dat er nog een aanzienlijk deel van het glas niet gerecycled wordt.
Digitoegankelijke versie stroomdiagram verpakkingsglas (pdf, 38 kB)
Hoe presteert mijn gemeente?
- De VANG-tools bevatten handige instrumenten om snel te zien hoe je gemeente presteert op recycling (recycletool) en CO2. Je kunt hiermee ook zien hoe je eigen gemeente presteert in vergelijking met andere gemeenten.
- De Benchmark Afval biedt inzicht in de prestaties van deelnemende gemeenten op het vlak van OPK en de bijbehorende kosten.
Welke mogelijkheden zijn er voor verbetering?
Er zijn verschillende manieren om de inzameling van glas te verbeteren. In essentie gaat het om de combinatie van voldoende gelegenheid bieden, verwachtingen communiceren, de burger informeren en motiveren.
Zorg voor voldoende afvalcontainers
Inwoners stimuleren om glas te scheiden, begint met voldoende glascontainers. Eén glascontainer voor 500 tot 750 inwoners is een goede dichtheid. De ervaring leert dat je dan gemiddeld jaarlijks 20 tot 25 kilo glas per inwoner kunt inzamelen.
Plaats glascontainers op logische plekken
Belangrijk is om de glascontainers op logische en gemakkelijke plekken te plaatsen. Bijvoorbeeld bij supermarkten, winkelcentra, hoogbouwcomplexen en langs rijroutes in de wijk. Plaats ook een glascontainer bij de milieustraat.
Maak glascontainers goed bereikbaar en veilig
Zorg dat de containers goed bereikbaar zijn en veilig. Als ze er netjes uitzien en er rond de containers geen glas, afval of bijplaatsingen zijn, nodigt dat inwoners extra uit om ze te gebruiken.
Zorg voor tijdige lediging en een schone omgeving
Zorg ook dat de containers tijdig worden geleegd en de omgeving schoon is. De chauffeur van de inzamelauto weet waarschijnlijk uit ervaring hoe goed een container wordt gebruikt. Er bestaan systemen die bij een bepaalde vulgraad een melding geven (vulgraadsensoren), zodat de inzamelplanning daarop afgestemd kan worden.
Zorg voor herkenbare glascontainers
In de afgelopen jaren zijn de meeste glascontainers van boven- naar ondergronds gegaan. Zorg dat ook deze containers goed hij herkenbaar zijn als glascontainer door een geel accent te gebruiken én het landelijke pictogram er goed zichtbaar op te zetten.
Leg uit wat er wel en niet in de glascontainer mag
Veel inwoners weten de glascontainer wel te vinden, maar toch zit er nog te veel glas in het restafval en komt er nog te veel ‘niet-glas’ en afval in de glascontainer terecht. Publiceer daarom regelmatig onderstaande scheidingswijzer. Leg uit wat er met een fles of pot in de glascontainer gebeurt na inzameling, zodat burgers gestimuleerd worden om glas te scheiden.
Verder verdiepen?
- In de VANG kennisbibliotheek is veel informatie te vinden over algemene strategieën die leiden tot meer en betere afvalscheiding. Verder vind je hier tips voor het scheiden van afval en grondstoffen bij hoogbouw.
- Op de website van Stichting Duurzaam Verpakkingsglas (SDV) vind je veel varianten van scheidingstips en aanvullende informatie over het belang van het scheiden van glas. Ook zij hier tips te vinden over hoe gemeenten kunnen helpen de glasketen verder te sluiten.
VANG-Support
Voor algemene vragen over het VANG-programma en ondersteuning bij VANG-gerelateerde vraagstukken, kun je contact opnemen met een van de VANG-adviseurs van VANG-support