4 Kies de interventie
Hoe maakt u een keuze?
Hoe ontvankelijk is uw doelgroep?
De interventie (methode) die u kiest, is mede afhankelijk van hoe ontvankelijk uw 
doelgroep is voor informatie of beïnvloeding. Dit heeft invloed op hoe mensen informatie verwerken: grondig, oppervlakkig of ergens tussen in. Dit hangt weer af van de betrokkenheid van die doelgroep bij het onderwerp, maar ook van hoeveel afleiding er in de omgeving is. Bijvoorbeeld: complexe informatie over welk afval wel of niet bij PMD hoort, dringt niet door bij iemand die zijn hoofd ergens anders heeft of niet bezig is met het onderwerp. Op zo’n moment werkt een eenvoudige cue beter dan een complex schema met wat in welke bak hoort.
Ontvankelijkheid hangt ook samen met weerstand. Heeft de doelgroep moeite met beïnvloeding door de gemeente? Is de gemeente wel de beste afzender van de boodschap? Misschien is het slimmer om mensen uit de wijk in te zetten als boodschapper.
Kaders en voorwaarden
Neem uw bevindingen uit stap 1 van deze handreiking (probleem en situatie) nog eens in overweging. Binnen welke kaders en voorwaarden opereert u? Wat zijn uw financiële mogelijkheden, welke maatregelen lopen er al, wie heeft u nodig voor de uitvoering en zijn zij beschikbaar, welke randvoorwaarden stelt de gemeenteraad?
Is communicatie hier uw belangrijkste instrument of gaat het om een mix van instrumenten? Zorg dat uw interventies één geheel zijn en samenhangen. Betrek eventueel mensen uit de doelgroepen; laat hen oordelen en kiezen wat zij zouden doen.
Welke methodes zijn bruikbaar voor afval scheiden?
Hieronder vindt u – ingedeeld naar de bij stap 3 genoemde factoren - een selectie van methoden en technieken die u bij afval scheiden kunt gebruiken. Juist een combinatie van interventies heeft veelal het meeste effect. Doelgroepen zijn vaak heterogeen en hebben verschillende motieven, weerstanden en verschillende momenten en plekken waarop ze een interventie waarnemen.
|
Factoren |
Interventies /methode |
|
Capaciteit |
· Toegankelijke informatie en instructies · Kennis activeren met prompts en cues · Kennis activeren met een herkenbaar beeld |
|
Motivatie |
· Argumenteren · Zorgen voor commitment · Feedback geven en vergelijken · Herhalen van de boodschap · Framen van de boodschap · Beleven van het gedrag · Positieve emoties oproepen · Belonen en straffen · Rolmodel inzetten (autoriteit, ambassadeurs, afvalcoaches) · Aansluiten op de leefwereld · Participatie · Geaccepteerde afzender · Confronteren met gevolgen |
|
Weerstand |
· Participatie · Keuzes bieden · Garanties geven · Beter geaccepteerde afzender van de boodschap · Framen van de boodschap · Aansluiten bij leefwereld · Zorgen voor commitment door eerst een kleine vraag te stellen · Erkennen weerstand · Instructie en educatie · Commitment en consistentie en doelen stellen · Zorgen voor commitment · Implementatie-intenties laten uitspreken en doelen stellen |
|
Automatisme en gewoonte Doorbreken automatisme Gebruiken automatisme |
· Doorbreken routinegedrag · Confronteren met gevolgen · Zorgen voor commitment · Nudges inzetten · Prompt en cues gebruiken · Herkenbaar beeld gebruiken · Presenteren als schaars · Gebruik maken van wederkerigheid · Makkelijk maken |
|
Sociale norm |
· Persoonlijke norm activeren · Sociale (injunctieve)norm communiceren · Feedback en vergelijken · Rolmodel inzetten (autoriteit, ambassadeurs, afvalcoaches) · Participatie |
|
Fysieke omgeving |
· Makkelijk maken · Participatie · Prompts en cues gebruiken · Herkenbaar beeld · Boodschap framen · Positieve emoties oproepen · Nudges inzetten |
Welke middelen zijn geschikt?
Hoe vertaalt u de methode in tekst en beeld?
De methoden kunt u op vele manier uitwerken; verschillend per doelgroep, omgevingssituatie of ophaalsysteem. Uiteindelijk vertaalt het zich in concrete communicatiemiddelen, werkvormen, teksten en ontwerpen.
Sluit met tekst en beeld aan op de taal en beleving van de doelgroep. Altijd geldt: beter makkelijk dan moeilijk taalgebruik. Hoeveel weet uw doelgroep al? Van welke communicatiemiddelen maken zij gebruik? Voor het antwoord op dergelijke vragen is de leefstijlindeling van SmartAgent (zie stap 2) een goed handvat.
Het gaat er niet alleen om welke communicatiekanalen uw doelgroep gebruikt, maar ook op welk moment u uw doelgroep bereikt. Touchpoints zijn de plekken en momenten waarop mensen bezig zijn met afval scheiden. Daar heeft u het meest direct invloed. Communiceer bijvoorbeeld met stickers op de containers buiten en afvalbakken in huis, of met informatie op de verpakkingen.