Succesvolle scheidingsproef hoogbouw in Vught


Vught wil ook graag de hoogbouw meekrijgen in de circulaire economie ambities van de gemeente. Daartoe is in september 2017 in het appartementencomplex Het Vughtse Hart een proef gestart om te kijken hoe men bewoners in de hoogbouw tot goede afvalscheiding kan bewegen. Deze proef is bijzonder geslaagd: ze resulteerde in tweederde minder restafval en enthousiaste bewoners die actief mee zijn gaan denken.

De proef vond plaats in een complex in het centrum, met 48 appartementen, waarvan 31 koop en 17 huur, in verschillende groottes. De hoeveelheid restafval in Vught was bijna 250 kg per persoon per jaar. Voor de hoogbouw lag dat waarschijnlijk nog wat hoger. De voorbereidingen voor de pilot zijn getroffen in overleg met contactpersonen van de koopappartementen en de huurappartementen en met Woonwijze (de verhuurder). Wethouder Fons Potters: “belangrijk was, dat deze contactpersonen achter het voorstel van de pilot gingen staan. Dat was nadrukkelijk het geval”.

De scheidingsfaciliteiten bij het complex voorafgaand aan de proef waren beperkt: in de afgesloten, overdekte buitenruimte van het complex stonden vier restafvalcontainers (3*1100 en 1*770 liter) en twee papiercontainers (240 liter) voor alle bewoners van het complex samen. In de openbare ruimte vlakbij het complex staan vier glasbakken, voor ‘alle inwoners’ van Vught. Het kunststof verpakkingsmateriaal en de drankenkartons mochten tweewekelijks aan de straat worden gelegd, net als in de rest van Vught.

Toen de gemeente de proef startte waren de bewoners sceptisch: “hoezo zijn wij zo vervuilend?” En: “we doen al lang aan scheiding!” Die sceptische houding veranderde toen tijdens een aftrapbijeenkomst de harde cijfers en de resultaten van een sorteeranalyse op het restafval werden gepresenteerd (zie rechterkolom). Dat werd nog versterkt door de aankondiging van de nieuwe faciliteiten: naast de twee verzamelcontainers voor restafval zouden er drie minicontainers (240 liter) voor GFT (met biozak) en een 770 liter container voor PD. De twee minicontainers voor papier werden vervangen door één 770 liter container. In de proef is aan de bewoners ook een keukenbakje (Ventimax, met biobags) voor groente-, fruit- en etensresten aangeboden.

De aangeboden faciliteiten en hulpmiddelen hebben boven verwachting zoden aan de dijk gezet: de hoeveelheid restafval daalde van 245 naar 85 kg pppj . En het lijkt nog wat verder te dalen na de proefperiode. De inzameling van GFT en PD kenden een bliksemstart: van 0 tot 64 respectievelijk 16 kg pppj. Daarbij moet vermeld worden dat er ook nog PD in zakken aan de straat wordt aangeboden. Deze mogelijk heeft Vught in stand gehouden: het complex wordt meegenomen in de inzamelroute voor de laagbouw. Het nieuwe elan had ook zijn weerslag op de papier inzameling: die steeg van 53 naar 79 kg. Mooie anecdote is dat de gemeente overwoog de tweede verzamelcontainer voor restafval weg te halen maar nog even wilde wachten op de op de resultaten. Waarop de contactpersoon van het complex aangaf: “Ik heb de container voor restafval  met de opening naar de muur gezet, zodat er maar één beschikbaar is. Anders moeten er twee geleegd worden”.

De gemeente heeft uiteraard de resultaten teruggekoppeld naar de bewoners, zowel tussentijds als aan het einde van de proef. De bewoners zijn inmiddels blij met hun faciliteiten en trots op hun prestaties. Een aantal bewoners wordt echt fanatiek, denkt actief mee en komt met suggesties voor verdere verbetering. Zoals de inzameling van blik, dat in de laagbouw van Vught net als glas huis aan huis wordt ingezameld. De gemeente ziet ook dat de proef er ook toe geleid heeft dat bewoners meer contact hebben met elkaar. En het was geen enkel probleem dat er extra inspanningen gevraagd werden om alle containers aan de weg te zetten vanuit de centrale ruimte.

De proef, als je het zo nog mag noemen, gaat door, zo stelt wethouder Potters.” En uiteraard kijken we ook naar uitbreiding naar de andere hoogbouw in Vught”. Men gaat de ervaringen ook bespreken met de gemeenten waar Vught intensief mee samenwerkt op afvalgebied: Den Bosch, Sint Michielsgestel, Boxtel, Heusden en Haaren. Wat namelijk blijkt is, dat ondanks de beperkte ruimte voor gescheiden afvalopslag in de woning, bewoners best bereid zijn hun afval te scheiden. Met wat voorlichting en goede faciliteiten buiten de woning zijn goede resultaten te halen. Het beschikbaar stellen van een bakje voor in de keuken zal daar zeker ook een bijdrage aan hebben geleverd. Wethouder Potters: “je kunt wel steeds allerlei beren op de weg zien, maar daar schiet je niks mee op. Ik adviseer om gewoon aan de gang gaan met proeven en meetbare resultaten te boeken!”.

Inmiddels is er vol vertrouwen in Vught dat de landelijke doelstelling gehaald wordt. Die wordt feitelijk zelfs al behaald. Potters: “we hebben er een schepje bovenop gedaan en de doelstelling aangescherpt tot 75 kg en de raad ging er mee akkoord!”.


De harde cijfers van een sorteeranalyse op het restafval

Aanrechtbakje GFT

GFT bakje voor in de keuken

Afvalinzameling het Vughtse hart

Wethouder Potters: "De proef, als je het zo nog mag noemen, gaat door!"