1.5 Feiten en Fabels
Diftar wordt veelal aangewezen als veroorzaker van vervuiling van andere afvalstromen. Dit leidt er onder andere toe dat gemeenten terughoudend zijn met het invoeren van Diftar.
Toch zijn er geen onderzoeken die aanwijzen dat (de invoering van) Diftar automatisch leidt tot vervuiling van de GFT-stroom.
Landelijk is er onderzoek gedaan naar de samenstelling en vervuiling van de PMD-stroom. Ook is er pas geleden onderzoek gedaan naar de toepassing van Diftar en voor- en nadelen van dit systeem. Hieruit blijkt dat Diftar gemeenten niet automatisch meer vervuiling kennen dan niet-Diftar gemeenten.
Uit deze onderzoeken is op te maken dat vervuiling van de PMD-stroom (dus niet GFT) alleen hoog is bij Diftargemeenten waar zowel het restafval als het PMD met een zak wordt ingezameld. Wanneer er containers worden ingezet voor één van deze stromen, is de vervuilinggraad van PMD bij Diftargemeenten niet hoger dan bij niet-diftar gemeenten.
Omdat GFT vaak (al langdurig) met containers wordt ingezameld, is het risico op vervuiling bij (invoering van) Diftar minder groot dan vaak verondersteld wordt. Bovendien wordt er bij (invoering van) Diftar veel meer GFT ingezameld dan wanneer er geen sprake is van Diftar.
Omdat GFT bij veel gemeenten al jaren op dezelfde manier wordt ingezameld, wordt aangenomen dat de mogelijkheden tot optimalisering volledig zijn uitgenut. In veel gevallen gaat de inzameling ook nog gewoon goed: uit landelijke cijfers blijkt 3,9% van het GFT vervuild. Toch is het aandeel vervuiling is in de afgelopen jaren toegenomen. Ook belandt nog veel GFT in het restafval.
Zoals eerder aangegeven geven verwerkers aan dat de kwaliteit van GFT achteruit gaat. De vervuiling van GFT is de afgelopen jaren toegenomen en dit behoeft dus aandacht.
Daarnaast is (qua gewicht) GFT verreweg de grootste herbruikbare stroom die nog in het restafval zit, tot wel 33%. Dit bestaat voor een groot deel uit GFE (groente, fruit en etensresten). Hier zit nog veel potentieel voor verbetering van de inzameling.
Gelukkig zijn er verschillende mogelijkheden om de kwaliteit van het GFT te verhogen en de hoeveelheid GFT in het restafval te verlagen. In de volgende hoofdstukken van dit handboek worden deze dieper uitgewerkt Specifieke onderdelen waar op kan worden ingezet (en die in dit handboek meerdere malen aan de orde komen), zijn:
- het versterken van de samenwerking met de verwerker om oorzaken van vervuiling te achterhalen;
- nieuwe verwerkingsmethoden toepassen;
- het onderzoeken en optimaliseren van routes om vervuiling te beperken;
- het uitbreiden en optimaliseren van voorzieningen voor hoogbouw.
Termen als biobased plastics en biologisch afbreekbare plastics zetten mensen op het verkeerde spoor. Ze wekken de -foutieve- indruk dat deze plastics bij het GFT kunnen.
Biobased en biodegradable plastics mogen niet in de GFT-container. Biobased is chemisch gelijk aan 'regulier' kunststof, alleen de materiaalbron is hernieuwbaar (in tegenstelling tot aardolie). Het breekt dus niet af. Biodegradable plastics breken wel af, alleen niet in het tijdsbestek van het reguliere composteerproces. Daarmee komen de biodegradable plastics alsnog als plastic stukjes in het compost terecht.
Benadruk dat geen enkele soort plastic in de GFT-container mag. Zie ook de wel-niet lijst als hulpmiddel en het volgende hoofdstuk van dit handboek.
In de communicatie kan worden meegenomen dat enkel ‘speciale composteerbare GFT-inzamelzakken’, wel als hulpmiddel gebruikt mogen worden.